تلخیص رسائل شیخ توسط حضرت آیت الله مشکینی( ره)

الرسائل الجدیده و الفرائد الحدیثه

از مجموعه آثار حضرت آیت الله مشکینی (ره)

دانلود
حجم: 26.2 مگابایت

کتاب «فرائد ‌الاصول» شیخ انصاری، در حوزه با نام «رسائل» مشهور است و حاوی برخی از رساله‌های شیخ انصاری در اصول فقه است. در این کتاب، هفت رساله اصولی آمده است: قطع، ظنّ، اجماع، برائت، استصحاب، تعادل و تراجیح.

یکی از کسانی که در دوران معاصر این کتاب را تدریس کرد و به یادگیری و بهره‌گرفتن طلاب از این کتاب اهتمام داشت، آیة الله مشکینی بود. وی با نگارشی نو از «فرائد ‌الاصول»، خلاصه‌ای مفید و کاربردی از آن را با نام «الرسائل الجدیدة و الفرائد الحدیثة» به طلاب و دانش‌پژوهان علم اصول ارائه کرد.

وی در مقدمه کتاب، به مقام علمی شیخ انصاری و جایگاه کتاب «فرائد ‌الاصول» اشاره می‌کند که وی از بزرگان اصول فقه، و کتابش بزرگ‌ترین و پرفایده‌ترین کتاب اصولی است که دانشجوی اصول یا دانش‌پژوه فقه، از فهم آن و دستیابی به مقاصد آن بی نیاز نیست؛ زیرا وی نفس پاکش را برای رسیدن به حقایق این علم نزد گذشتگان، به زحمت انداخت و به آنچه در این علم نگاشته شده است احاطه یافت. از این رو، به گوهر و نکات دقیق این علم دست یافت و آن را منقح کرد و در نظم و ترتیبی لطیف و دقیق، دور از اقوال بیهوده و باطل، و با بیانی فصیح و بلیغ ارائه کرد.

مؤلف «الرسائل الجدیده» همچنین به مراتب تقوا و اجتهاد شیخ انصاری و تأثیر دو کتاب «مکاسب» و «رسائل» بر حوزه‌های علمیه تصریح می‌کند و سپس شرایط و حوادث جدید در زندگی بشر، تلاش فراوان دشمنان اسلام در سراسر جهان، و وظایف طلاب را گوشزد می‌کند و با توجه به سنگینی وظیفه خادمان دین، لزوم آمادگی برای حفظ شریعت و ...، خواستار تجدید نظر در برنامه و کتب درسی حوزه‌ها، و انتخاب نافع‌ترین و مناسب‌ترین آنها نسبت به روزگار فعلی می‌شود و می‌نویسد که اگر شیخ زنده بود و شرایط روز و وضعیت طلاب را می‌دید و این که کتابش، کتاب درسی دوره مشخصی از فراگیری اصول فقه و مقدمه یادگیری علم فقه است نه کتاب مرجع تحقیقاتی برای مستنبط احکام، به راستی آن را برای کتاب درسی دوره عمومی، تلخیص و مهذب می‌کرد و پژوهشگر اصول فقه و نیز فقیه را به تألیفات مطول در این زمینه ارجاع می‌داد.

از این رو، این استاد حوزه، دست به تلخیص «رسائل» شیخ می‌زند و مباحثی را که تکرار شده است، مثال‌های اضافی و نیز نقل‌قول‌ها را بعد از طرح دیدگاه‌ها، حذف می‌نماید. همچنین بعد از حذف‌ها، عباراتی را کم یا زیاد، برای ارتباط بهتر مطالب یا توضیح مشکلات عبارات شیخ و تبیین مقصود وی، به متن اضافه می‌کند.

طبق مقدمه کتاب، آیة الله مشکینی، کتاب را در شرایط نامناسب و در حالی نوشته است که از شروح و تعلیقات کتاب «رسائل»، سه مورد از: شیخ موسی تبریزی (شاگرد شیخ انصاری)، شیخ محمد کاظم طوسی، شیخ محمد رضا همدانی در اختیار داشته است.

گفتنی است پس از ارتحال آیة الله مشکینی، چاپ اول تحقیق جدید «الرسائل الجدیدة و الفرائد الحدیثة» با تحقیق سید مرتضی سیدابراهیمی، از سوی انتشارات الهادی(ع)، در سال ۱۳۹۱ در یک جلد منتشر شده است