عنوان مطلب

محتوی مطلب

۰ نظر
۰ ۰
۱۶ شهریور ۹۴ ، ۱۴:۰۶

مهدی هشترودی

تلخیص رسائل شیخ توسط حضرت آیت الله مشکینی( ره)

الرسائل الجدیده و الفرائد الحدیثه

از مجموعه آثار حضرت آیت الله مشکینی (ره)

دانلود
حجم: 26.2 مگابایت

کتاب «فرائد ‌الاصول» شیخ انصاری، در حوزه با نام «رسائل» مشهور است و حاوی برخی از رساله‌های شیخ انصاری در اصول فقه است. در این کتاب، هفت رساله اصولی آمده است: قطع، ظنّ، اجماع، برائت، استصحاب، تعادل و تراجیح.

یکی از کسانی که در دوران معاصر این کتاب را تدریس کرد و به یادگیری و بهره‌گرفتن طلاب از این کتاب اهتمام داشت، آیة الله مشکینی بود. وی با نگارشی نو از «فرائد ‌الاصول»، خلاصه‌ای مفید و کاربردی از آن را با نام «الرسائل الجدیدة و الفرائد الحدیثة» به طلاب و دانش‌پژوهان علم اصول ارائه کرد.

وی در مقدمه کتاب، به مقام علمی شیخ انصاری و جایگاه کتاب «فرائد ‌الاصول» اشاره می‌کند که وی از بزرگان اصول فقه، و کتابش بزرگ‌ترین و پرفایده‌ترین کتاب اصولی است که دانشجوی اصول یا دانش‌پژوه فقه، از فهم آن و دستیابی به مقاصد آن بی نیاز نیست؛ زیرا وی نفس پاکش را برای رسیدن به حقایق این علم نزد گذشتگان، به زحمت انداخت و به آنچه در این علم نگاشته شده است احاطه یافت. از این رو، به گوهر و نکات دقیق این علم دست یافت و آن را منقح کرد و در نظم و ترتیبی لطیف و دقیق، دور از اقوال بیهوده و باطل، و با بیانی فصیح و بلیغ ارائه کرد.

مؤلف «الرسائل الجدیده» همچنین به مراتب تقوا و اجتهاد شیخ انصاری و تأثیر دو کتاب «مکاسب» و «رسائل» بر حوزه‌های علمیه تصریح می‌کند و سپس شرایط و حوادث جدید در زندگی بشر، تلاش فراوان دشمنان اسلام در سراسر جهان، و وظایف طلاب را گوشزد می‌کند و با توجه به سنگینی وظیفه خادمان دین، لزوم آمادگی برای حفظ شریعت و ...، خواستار تجدید نظر در برنامه و کتب درسی حوزه‌ها، و انتخاب نافع‌ترین و مناسب‌ترین آنها نسبت به روزگار فعلی می‌شود و می‌نویسد که اگر شیخ زنده بود و شرایط روز و وضعیت طلاب را می‌دید و این که کتابش، کتاب درسی دوره مشخصی از فراگیری اصول فقه و مقدمه یادگیری علم فقه است نه کتاب مرجع تحقیقاتی برای مستنبط احکام، به راستی آن را برای کتاب درسی دوره عمومی، تلخیص و مهذب می‌کرد و پژوهشگر اصول فقه و نیز فقیه را به تألیفات مطول در این زمینه ارجاع می‌داد.

از این رو، این استاد حوزه، دست به تلخیص «رسائل» شیخ می‌زند و مباحثی را که تکرار شده است، مثال‌های اضافی و نیز نقل‌قول‌ها را بعد از طرح دیدگاه‌ها، حذف می‌نماید. همچنین بعد از حذف‌ها، عباراتی را کم یا زیاد، برای ارتباط بهتر مطالب یا توضیح مشکلات عبارات شیخ و تبیین مقصود وی، به متن اضافه می‌کند.

طبق مقدمه کتاب، آیة الله مشکینی، کتاب را در شرایط نامناسب و در حالی نوشته است که از شروح و تعلیقات کتاب «رسائل»، سه مورد از: شیخ موسی تبریزی (شاگرد شیخ انصاری)، شیخ محمد کاظم طوسی، شیخ محمد رضا همدانی در اختیار داشته است.

گفتنی است پس از ارتحال آیة الله مشکینی، چاپ اول تحقیق جدید «الرسائل الجدیدة و الفرائد الحدیثة» با تحقیق سید مرتضی سیدابراهیمی، از سوی انتشارات الهادی(ع)، در سال ۱۳۹۱ در یک جلد منتشر شده است

۱ نظر
۰ ۰
۰۲ مهر ۹۳ ، ۰۰:۳۲

مهدی هشترودی

‌‌‌‌آیت الله العظمی شبیری زنجانی؛ آفت امروز حوزه ها مدرک گرایی است

آفت امروز حوزه ها مدرک گرایی است.

آیت الله العظمی شبیری زنجانی مد ظله با انتقاد از شیوه آموزشی حوزه فرمودند: با این روش درس خواندن دیگر حوزه نمی تواند افرادی مانند شیخ طوسی را تربیت کند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی، معظم له همزمان با آغاز سال تحصیلی حوزه ها در جمع تعدادی از شاگردان خود مدرک گرایی و اجرای سیستم آموزشی دانشگاه در حوزه را، آفتهای حوزه امروز دانستند.

ایشان دراین باره گفتند: الان یک طلبه را وادار می کنند در سال چندین درس متعدد مثل تفسیر و فلسفه و فقه و اصول بخوانند. این کار اشتباه است. انسان باید اهم و مهم کند. چیزی که برای یک طلبه لازم است فقه و اصول است. باید به طلبه گفت همه وقتت را روی فقه و اصول بگذار تا ملا شوی.

آیت الله العظمی شبیری زنجانی با اشاره به خاطره ای از امام خمینی (ره)، اجرای شیوه کنونی در حوزها را مغایر با خواست ایشان دانستند و افزودند: یک روز برای گرفتن کتاب فلسفه به آقای خمینی مراجعه کردم. ایشان به من گفتند شما همین فقه و اصول را جدی بگیرید چون برای طلبه لازم است.

ایشان ادامه دادند: در شیوه ای که الان اجرا می شود تمرکز طلبه در چندین درس باید تقسیم شود و دیگر طلبه خوب نمی تواند به فقه و اصول بپردازد.

مرجع عالی قدر شیعیان، با انتقاد از سیستم زمان محور برای دروس حوزه گفتند: ما با این شیوه که این کتاب را حتما تا فلان مدت بخوانید مخالفیم. درس محدودیت بردار نیست. گاهی باید روی یک عبارت مدتها مطالعه و تفکر داشت. من یک روزی درس می دادم. به من گفتند این درس را تا پایان سال تمام کن گفتم با این شیوه درس نمی گویم.

آیت الله العظمی شبیری زنجانی افزودند: حوزه اداره نیست که درس زود یا دیر تمام شود. با این شیوه دیگر نمی توان انتظار داشت امثال شیخ طوسی و شیخ مرتضی انصاری از حوزه بیرون بیایند. الان برخی از طلبه ها می گویند ما یک محدوده را تمام نکرده سال بعد به محدوده دیگر می رویم. خب این کار درست نیست.

معظم له مدرک گرایی را آفت دیگر حوزه ها دانستند و گفتند: مدرک گرایی سقوط علمی می آورد. وقتی که پای مدرک به میان می آید دیگر علم ملاک نیست همه به دنبال این هستند که برای خودشان مدرکی دست و پا کنند.